Trong đời sống của một cộng đồng, những lễ hội thực sự đã trở thành bảo tàng sống của văn hóa với những biểu tượng đã trầm tích lại qua nhiều thế kỷ. Ở đó, quan niệm lắng đọng thành tư tưởng, chuyển hóa thành hành động mang tính biểu tượng, lan tỏa bằng sự lặp đi lặp lại thành lễ nghi, và được củng cố thành một xác tín bằng sự thành kính khi tiến hành các bước của nó. Trong mỗi lễ hội, cá nhân tìm thấy bản ngã của mình khi chứng tỏ năng lực riêng và cấu thành những ký ức riêng; cộng đồng chứng tỏ sự hiện tồn của mình khi cố kết mọi cá thể vào trong một khối thống nhất của sự giao hòa. Những sản phẩm nông nghiệp được chăm chút để có thể hóa thiêng, những sắc màu hàng ngày được kết hợp để có thể biểu ý, những trang phục riêng biệt được nâng niu để có thể biểu tình... Mọi hình thức nghệ thuật của con người đều được tận dụng tối đa và đẩy đến mức thăng hoa, vượt ra khỏi ý nghĩa thực dụng mà biến thành văn hóa của sự hưởng thụ đời sống tinh thần. Bởi thế, một khi đời sống kinh tế đã có những yếu tố thịnh vượng nhất định, quy luật “phú quý sinh lễ nghĩa” sẽ vận hành theo cách riêng của nó. Không phủ nhận lễ hội có thể bị lạm dụng, có thể trở nên phi văn hóa chỉ vì một sự bất cẩn hay thiếu ý thức. Nhưng nếu đời sống hàng ngày của nhân dân đang tích hợp thêm nhiều hơn nữa những lễ hội mới thì nghĩa là nhu cầu đời sống tinh thần đang gia tăng theo hướng tỷ lệ thuận với đời sống vật chất. Nhận thức về dòng chảy ngắn ngủi của một quãng thời gian dành cho một đời người đã hối thúc con người tận hưởng trọn vẹn hơn quỹ thời gian của mình: thụ hưởng những ngày tháng bình an và đầy đủ, bắt đầu những chuyến đi ngắn tách khỏi nhịp sống thường nhật (du lịch), tụ họp những người quan trọng trong cuộc sống của mình trong một nhịp nghỉ của thời gian biểu đang dần trở nên dày đặc... và cao hơn cả là lắng lại để cảm nhận cuộc sống xung quanh mình trong những phút giây của lễ hội để nhận thức về thời gian. Nếu chỉ xét đơn thuần về ý nghĩa kinh tế, việc tổ chức lễ hội là một dịp thúc đẩy quy luật cung cầu vận hành nhanh hơn, mang lại kế mưu sinh cho một bộ phận người tham gia phục vụ lễ hội, tạo nên tiềm năng để thu hút nguồn vật chất của xã hội mà giới hạn không nằm trong biên giới một quốc gia. Nếu xét về ý nghĩa đạo đức, những tương tác của mỗi cá nhân với cộng đồng, giữa các cá nhân với nhau là cơ hội để rèn giũa ý thức trong xã hội, để tạo nên những định hướng, kịp thời điều chỉnh những biến động của tư tưởng trong cách sống hàng ngày, nghĩa là phép thử để cá nhân buộc phải bộc lộ ý thức cộng đồng. Nếu xét về ý nghĩa của tôn giáo, niềm tin sẽ là yếu tố được lặp lại vai trò của mình trong cuộc sống tinh thần của con người, dẫu ở mức độ đậm nhạt khác nhau với từng lễ hội, từ đó mà ý nghĩa triết học nằm trong vũ trụ quan và nhân sinh quan ở mỗi tôn giáo, tín ngưỡng lại được hồi sinh và xem xét cũng như chiêm nghiệm tính khái quát của nó, đặc biệt là với thời đại của thông tin như ngày nay. Nếu xét về ý nghĩa của thẩm mỹ, nghệ thuật sẽ thấy ở mỗi lễ hội cơ hội để phô diễn bản thân bởi bất cứ loại hình nghệ thuật nào cũng có thể tham gia vào một lễ hội, để tự hoàn thiện mình và chứng tỏ với cộng đồng sức quyến rũ của nó cũng như thể hiện tài năng của người nghệ sĩ đích thực. Những lễ hội truyền thống của một quốc gia, một dân tộc, ngoài mang những ý nghĩa trên, còn có những giá trị thiêng liêng mà “tuổi đời” của mỗi lễ hội đã tặng riêng cho nó. Điều gì có thể sinh tồn trong sự nghiệt ngã của thời gian thì nghĩa là nó đã mang trong mình một sức sống nội tại mãnh liệt của sự hợp lý. Tinh hoa của một lễ hội, thực chất là tính hợp lý của những quan niệm được cô đặc lại thành các biểu tượng, dù là biểu diễn bằng vật thể hay bằng hành động, chính là hồn cốt để duy trì sự sống của nó. Con người tìm đến với lễ hội như tìm đến những cột mốc trên chặng đường đi dọc thời gian của mình, nhưng con người cũng tìm được một điểm dừng chân để hồi cố về chính mình trong vòng quay của tháng ngày vẫn thản nhiên luân chuyển.